عوامل مثبت و منفی روزه داری برای بدن

عوامل مثبت و منفی روزه داری برای بدن

عوامل مثبت و منفی روزه داری برای بدن در سال‌های اخیر مطالعات زیادی در مورد اثرات روزه گرفتن، ترک خوردن و آشامیدن ناگهانی برای ساعاتی در روز انجام شده است و این نوع قطع خوردن و آشامیدن یکی از محبوب‌ترین رژیم‌های غذایی برای کاهش وزن و سلامتی در سراسر جهان بوده است و در بین همه مردم است.

با وجود فواید فراوان روزه، برخی افراد به دلیل شرایطی که دارند از روزه داری منع می شوند و روزه گرفتن می تواند برای سلامتی آنها خطرناک باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر بدانید روزه برای چه افرادی مفید و برای چه افرادی مضر هستند و چگونه در هنگام روزه داری بهتر از سلامت خود مراقبت کنید.

فواید روزه برای سلامتی

• سم زدایی بدن

غذاهای فرآوری شده مانند نان، کیک و پیتزا حاوی مواد افزودنی زیادی هستند. این افزودنی‌ها ممکن است به سموم در بدن تبدیل شوند . در طول روزه داری، چربی سوزانده می شود و سموم دفع می شود. کبد، کلیه ها و سایر اندام های بدن در سم زدایی نقش دارند.

• روزه و کاهش وزن

از دیگر فواید روزه داری می توان به کاهش وزن اشاره کرد. روزه باعث کاهش وزن سریع می شود. باعث کاهش رسوب چربی در بدن می شود. با این حال، روزه داری برنامه خوبی برای کاهش وزن نیست. کاهش مصرف چربی و شکر و افزایش مصرف میوه و سبزیجات برای دستیابی به کاهش وزن بهتر است.

• روزه گرفتن برای کاهش قند خون

روزه داری تجزیه گلوکز را افزایش می دهد تا بدن بتواند انرژی دریافت کند، بنابراین تولید انسولین را کاهش می دهد و لوزالمعده استراحت می دهد. گلیکوژن برای تسهیل تجزیه گلوکز تولید می شود در نتیجه روزه داری قند خون را کاهش می دهد و به ویژه برای بیماران دیابتی مفید است.

• تاثیر روزه داری بر ترشح هورمون ها و سلول ها

روزه می تواند عملکرد را تنظیم کند و همچنین ترشح هورمون ها را کنترل کند زیرا بسیاری از اختلالات هورمونی به دلیل رژیم غذایی نامناسب و اضافه وزن رخ می دهد. در صورتی که در ماه رمضان و با رعایت یک رژیم غذایی متعادل می توان فعالیت هورمون ها را تا حد زیادی تنظیم کرد.

از دیگر فواید روزه می توان به تنظیم متابولیسم بدن اشاره کرد که باعث کاهش قند خون و کنترل فعالیت کبد می شود.

• فواید روزه برای پوست

پوست انسان آینه غذای اوست. ممکن است با خوردن چیزی شبیه تخم مرغ دچار جوش شده باشید. از فواید روزه متناوب برای سلامت پوست باید گفت که روزه تاثیر مستقیمی بر پوست دارد. با سم زدایی و ترمیم بافت ها به جوان سازی و روشن شدن پوست کمک می کند. رسیدن به جوانی یکی از فواید روزه برای پوست است.

عوارض و مشکلات ناشی از روزه داری

• تعادل انرژی

در ماه رمضان تعداد وعده های غذایی کمتر می شود و اگر میزان انرژی دریافتی کم باشد ممکن است فرد وزن کم کند. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که متابولیسم چربی ها، کربوهیدرات ها، پروتئین ها و هورمون ها در ماه رمضان تغییر می کند. نتایج بررسی ها نشان داد که سبک زندگی افراد در ماه رمضان در برخی موارد باعث کاهش وزن، افزایش یا تثبیت وزن می شود. در واقع نقش هر فرد مثبت یا منفی است.

• کم آبی

یکی دیگر از عوارض روزه داری در روزهای گرم کم آبی بدن به خصوص برای گروه های در معرض خطر است. سالمندان، ورزشکاران، کارگران و افراد دارای شغل در محیط باز مانند رانندگان باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.

در سالمندان به دلیل اختلال در حس تشنگی و عدم درک تشنگی، توجه اکید به میزان مایعات دریافتی توصیه می شود. یکی از علائم کم آبی، سرگیجه است. در صورت روزه داری استفاده از سوپ های رقیق در وعده افطار، مصرف حداقل 8 لیوان مایعات، میوه های تازه، شیر کم چرب و خرما برای تامین آب و تعادل الکترولیت سالمندان روزه دار توصیه می شود.

• مضرات روزه برای کلیه

افراد مبتلا به سنگ کلیه یا سایر بیماری های کلیوی می توانند با استفاده از تجربیات پزشک خود از فواید و عوارض روزه برای سلامتی خود و مضرات روزه برای کلیه خود مطلع شوند.

• یبوست

به دلیل کاهش حجم غذا و مصرف کمتر مایعات، روزه داران ممکن است دچار یبوست شوند؛ برای پیشگیری از یبوست به روزه داران توصیه می شود:

1. مصرف مایعات به میزان 8 تا 12 لیوان در فاصله افطار تا سحر با مقادیر کافی میوه و سبزی.
2. بعد از افطار حداقل 2 عدد میوه تا زمان خواب بخورند و در سحری علاوه بر میوه، سالاد هم بخورند.
3. استفاده از آلو در خورش ها یا خیسانده برگ زردآلو می تواند در رفع یبوست موثر باشد.

• مصرف داروها

در ماه رمضان کسانی که به دلیل بیماری دارو مصرف می کنند با اجازه پزشک روزه بگیرند. به خصوص کسانی که از داروهای زمان بندی شده استفاده می کنند. مطالعات نشان داده است که درصد محدودی از مردم در ماه رمضان مصرف قرص ها را قطع می کنند. پزشک ممکن است دوز یا زمان مصرف داروها را تغییر دهد.

• مضرات روزه بارداری

اگر ناچار به روزه داری هستید، ساعات حرکت جنین را برای شناخت الگوی رفتاری و کاهش مضرات روزه بارداری یادداشت کنید. به طور کلی روزه گرفتن در دوران بارداری به دلیل کاهش انرژی و فشار خون که باعث اختلال در رشد جنین می شود توصیه نمی شود. دانستن فواید و خطرات روزه داری برای سلامت جنین در انتخاب مادر کمک کننده است. بهتر است زیر نظر پزشکتان الگوی تغذیه، فعالیت ورزشی و آگاهی دقیق از فواید و عوارض روزه داری برای سلامت جنین و مادر در ایام روزه داری را رعایت کنید.

کنترل مضرات روزه با اصلاح رژیم غذایی

1. با توجه به ساعت های طولانی گرسنگی در روز، باید غذاهایی بخوریم که دیر هضم می شوند، مانند غذاهایی که فیبر زیادی دارند. غذاهای دیر هضم معمولاً ۸ ساعت در دستگاه گوارش می مانند، در حالی که غذاهای زود هضم فقط ۳ تا ۴ ساعت در معده می مانند و فرد خیلی زود احساس گرسنگی می کند.
2. غذاهای دیر هضم عبارتند از: حبوبات و غلات مانند  گندم، جو، لوبیا، عدس، آرد سبوس دار، برنج سبوسدار و غیره (که به آنها کربوهیدرات پیچیده می گویند).
3. غذاهای زود هضم عبارتند از: مواد غذایی حاوی قند، آرد سفید و … (به این گروه کربوهیدرات های تصفیه شده می گویند).
4. غذاهای حاوی فیبر غذایی عبارتند از: غذاهای حاوی سبوس، گندم کامل، غلات و حبوبات، سبزیجات مختلف مانند لوبیا سبز، نخود، ذرت، اسفناج، چغندر، میوه های پوست دار، میوه های خشک مانند برگ زردآلو، انجیر، آلو، بادام و غیره.
5. غذاهای مصرفی باید با یکدیگر متعادل بوده و از تمامی گروه های غذایی مانند میوه ها، سبزیجات، گوشت، مرغ و ماهی، نان و غلات و شیر و لبنیات در برنامه غذایی ما وجود داشته باشد.
6. غذاهای سرخ شده را باید به مقدار کم مصرف کرد، زیرا باعث سوء هاضمه، سوزش سر دل و اختلال در وزن مناسب می شود.

سخن پایانی

روزه به خودی خود برای شما بد و خوب نیست؛ بستگی به نحوه انجام آن دارد. به طور کلی روزه داری برای افراد سالم علاوه بر آثار معنوی و انجام فریضه شرعی در سلامت جسم نیز نقش بسیار مهمی دارد. اما اگر افراد از بیماری خاصی رنج می برند، قبل از روزه گرفتن باید با پزشک مشورت کنند. شما می توانید برنامه غذایی ماه مبارک رمضان خود را به صورت آنلاین از رژیم بهشتی دایت دریافت کرده و از راهنمایی های کارشناسان ما در این زمینه بهره مند شوید.